Phong Cách Sống
Phương Pháp Nâng Cao Sức Khoẻ đơn Giản
Th2
Nguồn: Lương Y Võ Hà – Cẩm nang Dưỡng Sinh Thông Kinh Lạc
Khí Công và Dưỡng Sinh: Phương Pháp Cổ Xưa
Dưỡng sinh qua khí công là một phần quan trọng trong y học cổ truyền phương Đông. Trong chương “Nhiếp Sinh” của sách Nội Kinh, các bậc chân nhân thời thượng cổ đã chỉ ra lý do tại sao họ có thể sống lâu và khỏe mạnh. Bí quyết nằm ở việc:
“Thuận theo trời đất, nắm lấy Âm Dương, hô hấp tinh khí, độc lập thủ thần.”
Dựa trên nguyên lý này, qua nhiều thế hệ, nhiều phương pháp khí công đã ra đời. Tuy nhiên, Lục Tự Khí Công có thể xem là phương pháp độc đáo, kết hợp giữa kỹ thuật hô hấp và âm thanh, nhằm khai mở huyệt đạo và thanh tẩy cơ thể, giúp chữa bệnh và dưỡng sinh.
Âm Thanh và Khí Công trong Y Học Cổ Truyền
Việc sử dụng âm thanh hoặc âm nhạc để chữa bệnh và dẫn dắt con người vào các trạng thái tâm lý, tâm linh không phải là điều mới mẻ. Truyền thống này đã được biết đến trong nhiều nền văn hóa, dân tộc, tôn giáo và y học cổ truyền.
Theo quan niệm của khí công cổ đại, mỗi âm thanh hoặc ý niệm đều tương ứng với một loại khí trong cơ thể cũng như vũ trụ. Vì vậy, âm hưởng với cường độ và trường độ phù hợp có thể:
- Điều chỉnh các rối loạn bệnh lý.
- Nâng cao khí lực trong cơ thể.
Lục Tự Khí Công: Phương Pháp Kỳ Diệu
Lục Tự Khí Công, còn gọi là Lục Tự Quyết, là phương pháp khí công đặc thù kết hợp hô hấp và tự quyết để chữa bệnh và dưỡng sinh.
Cách Thực Hành Lục Tự Khí Công
Cách thức này đơn giản nhưng hiệu quả:
- Hít vào qua mũi.
- Thở ra qua miệng.
- Khi thở ra, kết hợp niệm các chữ tự quyết (không phát thành tiếng, chỉ ghi nhận trong tâm).
Đặc Điểm của Lục Tự Khí Công
- Loại tĩnh công: Không cần động tác hay chiêu thức.
- Thở 2 thì: Không cần nín hơi.
- Hiệu ứng đặc biệt: Kết hợp hô hấp và tự quyết tạo ra những xung lực mạnh mẽ giúp khai mở và thanh tẩy cơ thể.
Lịch Sử và Ý Nghĩa Của Các Chữ Lục Tự
Tương truyền, Lục Tự Khí Công do Xích Tùng Tử, một đạo trưởng tu luyện pháp trường sinh ở núi Hoa Sơn, nghiên cứu và truyền bá cho đời sau. Lục Tự Quyết gồm 6 chữ:
Các Chữ Lục Tự và Tương Ứng Với Các Tạng Phủ
- Chữ SUY:
- Tương ứng: Thận, Bàng quang
- Thuộc: Thuỷ khí
- Chữ HÔ:
- Tương ứng: Tỳ Vị
- Thuộc: Thổ khí
- Chữ HƯ:
- Tương ứng: Can Đởm
- Thuộc: Mộc khí
- Chữ HA:
- Tương ứng: Tâm, Tiểu trường
- Thuộc: Hoả khí
- Chữ HÍ:
- Tương ứng: Phế, Đại trường
- Thuộc: Kim khí
- Chữ HU:
- Tương ứng: Tâm bào, Tâm tiêu
- Thuộc: Hoả khí
Nhờ vào phương pháp này, người luyện có thể điều chỉnh các tạng phủ, cân bằng Âm Dương trong cơ thể, từ đó đạt được sức khỏe tốt và kéo dài tuổi thọ.
Hướng Dẫn Thực Hành Lục Tự Khí Công
Chuẩn Bị
- Tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo rộng rãi, thoải mái.
- Chọn nơi yên tĩnh, thoáng mát, tránh nơi có ruồi muỗi hoặc tiếng ồn làm phân tâm.
Tư Thế Ngồi
- Ngồi xếp bằng thông thường, ngồi bán già hoặc ngồi trên ghế (hai chân chạm đất).
- Đặt hai lòng bàn tay trên đùi.
- Eo hơi thót lại, vai buông lỏng, cằm thu nhẹ vào trong.
- Giữ lưng thẳng, mắt khép hờ, toàn thân thư giãn.
Cách Hít Thở
- Hít vào bằng mũi
- Hướng ý niệm vào việc đón nhận luồng Thiên khí từ đỉnh đầu, dẫn khí xuống bụng dưới.
- Không cần ép hơi quá sâu hay quan tâm đến cách khí di chuyển.
- Thở ra bằng miệng
- Khi thở ra, kết hợp niệm một âm quyết.
- Âm quyết không phát ra thành tiếng mà chỉ ngân vang trong tâm.
- Hơi thở ra cần chậm, nhẹ, đều và dài hơn hơi hít vào.
- Vị trí môi và lưỡi
- Môi và lưỡi ở vị trí thích hợp để tạo âm quyết.
- Đến cuối hơi thở, ngậm miệng lại, đầu lưỡi chạm vào nướu răng trên.
- Tiếp tục hít vào xuống bụng dưới để bắt đầu chu kỳ thở mới.
Thời Gian Luyện Tập
- Người bình thường: Mỗi âm thực hành khoảng 24 hơi thở, theo đúng thứ tự. Mỗi ngày có thể tập 1 – 2 lần khi bụng đói.
- Hỗ trợ chữa bệnh: Có thể tập nhiều lần hơn đối với những âm liên quan đến tình trạng sức khỏe cần cải thiện.
Lưu Ý Quan Trọng
Có thể sử dụng chuỗi hạt 24 viên để theo dõi số lần thực hành.
Tập trung vào âm quyết trong lúc thở ra, không đếm hơi thở để tránh mất tập trung.
Đặc Điểm Của Lục Tự Khí Công
Kích Hoạt Đại Huyệt và Tăng Cường Chân Khí
Sự rung động của các âm tiết trong quá trình thực hành Lục Tự Quyết có khả năng kích hoạt để khai mở một số đại huyệt dọc theo hai mạch Nhâm và Đốc. Điều này giúp tăng cường sự trao đổi khí giữa nội khí và Thiên Địa khí, đồng thời gia tăng chân khí trong cơ thể.
Hô Hấp và Tác Dụng Với Nội Khí
Lục Tự Khí Công là một phương pháp hô hấp tích cực. Việc thở sâu xuống bụng dưới giúp phát sinh nội khí tại Đan điền. Kéo dài hơi thở ra giúp gia tăng sự trao đổi chất ở các mô và tế bào. Đồng thời, việc ép sát bụng dưới có thể tăng cường chức năng xoa bóp nội tạng của cơ hoành, kích thích tiêu hoá và lưu thông khí huyết.
Điều Hòa Hệ Thần Kinh
Trong quá trình thực hành Lục Tự Quyết, đặc biệt là thở ra chậm và dài, việc tập trung tư tưởng có tác dụng điều hòa thần kinh giao cảm. Điều này giúp giải tỏa các triệu chứng bệnh lý do căng thẳng tâm lý gây ra.
Khử Trược và Thanh Tẩy
Lục Tự Khí Công được xem là một loại công phu thiên về tả thực và khử trược. Trược khí không chỉ thoát ra ngoài theo hơi thở miệng mà còn qua các huyệt vị và kinh lạc tương ứng với âm quyết, bao gồm cả tay và chân. Để đạt hiệu quả tốt trong việc chữa bệnh như u, bướu, xơ hoá…, người tập không nên ngồi kiết già để trược khí dễ dàng thông thoát ra hai chân.
Tẩy Tuỷ và Khả Năng Thanh Hóa
Tác dụng khử trược của Lục Tự Khí Công không chỉ bắt đầu từ các kinh lạc hoặc tạng phủ mà còn phát triển từ các trung tâm năng lượng ở cột sống (hay còn gọi là tẩy tuỷ). Điểm đặc biệt là phương pháp này hoạt hoá hai đường kinh bên cột sống, giúp gia tăng khả năng thanh hoá tuỷ sống.
Lục Tự Khí Công và Nguồn Năng Lượng Dọc Cột Sống
Sau một thời gian thực hành, những người có khí cảm tốt có thể cảm nhận được một luồng khí từ xương cùng đi lên dọc theo rãnh bên trái của cột sống. Khi đến đỉnh đầu, luồng khí này sẽ theo rãnh bên phải cột sống đi xuống trở lại xương cùng. Khi đến xương cùng, luồng khí này tự động kích hoạt chân hoả và đi lên mạch Đốc.
Hiện tượng này tương ứng với mô tả của các đạo sư Yoga về ba nguồn năng lượng dọc theo cột sống:
- Ida (mang năng lượng âm) ở rãnh bên trái.
- Pingala (mang năng lượng dương) ở rãnh bên phải.
- Kundalini (hoả xà) theo đường Soushoumna ở giữa cột sống.
Đối với Lục Tự Khí Công, đây là một quá trình tự nhiên, phát triển dần dần. Người tập không nên vận hành tuỳ tiện.
Lưu Ý Khi Thực Hành Lục Tự Quyết
Tránh Phát Tiếng Khi Niệm Tự Quyết
Trong quá trình thực hành, không nên phát âm tự quyết thành tiếng để tránh tán khí ra ngoài.
Phản Hồi Thu Thiên Địa Khí
Sau quá trình xã trược khí, sẽ là quá trình phản hồi tự nhiên để thu Thiên Địa khí thông qua các huyệt vị và kinh lạc mà trược khí đã được thải ra. Để tận dụng quá trình này, Lục Tự Khí Công nên phối hợp với tĩnh toạ để thu lại khí và tăng cường nội khí.
Thời gian tĩnh toạ không giới hạn nhưng tối thiểu nên bằng thời gian thực hành Lục Tự Quyết.
Tĩnh Toạ và Hoà Hợp Thiên Nhân
Tĩnh toạ ở đây là phương pháp ngồi thiền tự nhiên, không cần vận khí, chỉ cần đạt đến tình trạng thư giãn và nhập tĩnh. Khi nhập tĩnh, người tập tiến vào quá trình hoà hợp mà người xưa gọi là “Thiên Nhân hợp nhất”.
Về mặt chữa bệnh, sự hoà hợp này là sự cân bằng giữa Âm và Dương, và sự hài hòa giữa ngũ tạng và lục phủ. Đây cũng là quá trình tự điều chỉnh, tự hồi phục của hệ thần kinh trung ương thông qua sự điều hoà của thần kinh giao cảm và cơ chế tương tác giữa thần kinh, thể dịch và nội tạng.
Thứ Tự Thực Hành Lục Tự Quyết
Một trong những cách thực hành Lục Tự Quyết là theo thứ tự tương sinh của ngũ hành:
- Mộc sinh Hoả.
- Hoả sinh Thổ.
- Thổ sinh Kim.
- Kim sinh Thuỷ.
Thứ tự này là: HƯ, HA, HÔ, HÍ, SUY, HU, trong đó chữ HU thuộc hành Hoả, liên quan đến Tam tiêu, được làm sau cùng để điều hòa và thông suốt giữa thượng tiêu, trung tiêu, và hạ tiêu.
Một hình thức khác là tập theo thứ tự: SUY, HÔ, HƯ, HA, HÍ, HU, tạo ra vòng năng lượng từ dưới lên trên, từ huyệt Trường Cường đi lên theo cột sống đến đỉnh đầu để khai thông mạch Đốc.
Kết Thúc Quá Trình Thực Hành: Xã Thiền
Sau khi ngồi thiền, cần thực hiện động tác xã thiền để giúp khí huyết lưu thông, điều hòa và đưa chân khí trở lại Đan điền hoặc Mệnh môn.
Hướng Dẫn Động Tác Xả Thiền Đơn Giản, Dễ Thực Hành
Sau khi ngồi thiền lâu, cơ thể có thể bị tê mỏi, khí huyết lưu thông chậm. Vì vậy, xả thiền đúng cách giúp cơ thể thư giãn, khí huyết lưu thông tốt hơn và đưa năng lượng về Đan điền (bụng dưới). Dưới đây là hướng dẫn đơn giản mà ai cũng có thể làm theo.
1. Xoa Tay Làm Ấm
- Chà hai bàn tay vào nhau đến khi ấm lên.
- Dùng tay xoa nhẹ lên mặt, mắt, tai, sau gáy để kích hoạt tuần hoàn máu.
2. Xoa Bụng – Đưa Khí Về Đan Điền
- Đặt hai bàn tay lên bụng dưới.
- Xoa tròn theo chiều kim đồng hồ 36 lần, rồi đảo ngược 36 lần.
- Hít thở sâu, tưởng tượng hơi thở ấm dần lên, lan tỏa trong bụng.
3. Vỗ Nhẹ Toàn Thân
- Dùng tay vỗ nhẹ từ đầu, xuống vai, lưng, bụng, cánh tay và chân.
- Vỗ nhẹ lòng bàn chân để kích hoạt huyệt Dũng Tuyền (điểm giúp điều hòa khí huyết).
4. Vận Động Cổ – Vai – Lưng
- Xoay cổ nhẹ nhàng sang trái – phải vài lần.
- Nhún vai lên xuống, xoay vai vòng tròn.
- Cúi đầu về trước – sau, nghiêng trái – phải để thư giãn cổ.
5. Duỗi Chân – Xoa Bóp Bàn Chân
- Duỗi thẳng hai chân, xoa bóp nhẹ từ đùi xuống bàn chân.
- Xoay cổ chân, co duỗi ngón chân.
- Dùng tay xoa lòng bàn chân, đặc biệt là vùng huyệt Dũng Tuyền.
6. Đứng Lên Từ Từ
- Ngồi yên một chút, hít sâu 3 lần.
- Dùng tay chống nhẹ xuống để đứng dậy, tránh đứng quá nhanh làm chóng mặt.
- Đi bộ nhẹ vài bước để cơ thể trở lại trạng thái bình thường.
7. Lưu Ý Quan Trọng
✅ Không đứng lên đột ngột để tránh hoa mắt. ✅ Nếu chân bị tê, xoa bóp nhẹ và vận động từ từ. ✅ Thực hiện đều đặn để giúp cơ thể dẻo dai và khí huyết lưu thông tốt hơn.
